Келес ауданына қарасты №10 «Игілік» жалпы орта мектебінде «Ата-ана мен бала арасындағы үйлесімді қарым-қатынасты қалыптастыру» атты тақырыпта аймақтық семинар өтті. Білім беруді дамыту орталығының әдіскері Ғазиза Тлеубердиеваның айтуынша, аймақтық тәжірибелік семинар Түркістан облысы білім басқармасының жылдық жоспарына сәйкес ұйымдастырылған. Семинарға Келес ауданынан бөлек, Жетісай, Сарыағаш аудандарынан жалпы 40 педагог-психолог қатысты.
Білім беруді дамыту орталығының әдіскері Ғазиза Тлеубердиева білім саласының өзекті мәселелерін атап өтті. Сонымен қатар Келес ауданының білім бөлімінің әдістемелік кабинеттінің психологиялық жұмыстар жөніндегі әдіскері ата-ана мен бала арасындағы үйлесімді қарым-қатынасты қалыптастыру мақсатындағы педагог-психологтардың атқарып жатқан жұмыс барысы туралы баяндады.
- Қазіргі қоғамның өзіне тән ерекшелігі-оның дамуының жоғары динамикасы. Қоғамдық өмірдің барлық салаларындағы өзгерістер қарқынының өсуі кәсіби қызметтің сипатына да әсер етеді. Жаһандану заманында еліміздегі қызметтер нарығының кеңеюі үнемі жаңа мамандықтарға сұраныс туғызуда. Біздің елімізде мамандық таңдау мәселелерін шешуге әрқашан үлкен көңіл бөлінді. Дамудың қазіргі кезеңінде бұл мәселе тиімді шешілмейді, өйткені қаржыландырудың жетіспеушілігінен кәсіптік бағдар беру жұмысының көптеген практикалық бағыттары дами алмайды. Психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу, оқушының өзінің бейімділігі мен белгілі бір қызмет түріне қабілеттілігін түсінуіне кеңес беру, кәсіпті игеру бойынша білім, білік пен дағдыларды алу көздері мен құралдары туралы қажетті ақпарат беру – мектептің барлық педагогикалық ұжымының тікелей міндеті. Кәсіби өзін-өзі анықтау жеке іс-шаралар жиынтығымен алмастырылмай, жалпы оқу-тәрбие іс-әрекетінің құрамдас бөлігі ретінде қарастырылуы керек, - дейді Ғазиза Тлеубердиева.
Кәсіптік бағдар беру жұмысы түлектерді әлеуметтік тұрғыдан дайындай отырып, жан-жақты дамыған тұлғаны қалыптастырудың барлық процесін қамтуы керек. Мектептегі кәсіптік бағдарлау жұмысы мақсатты, сатылы болуы керек, жалпы білім берудің үш деңгейінде жүзеге асырылуы керек – бастауыш, негізгі жалпы, орта жалпы.
Мектептегі жоғары сынып оқушыларының кәсіптік бағдарлануын психологиялық-педагогикалық қамтамасыз ету мұғалімнің мынадай қызмет түрлерін қамтиды: жоғары сынып оқушыларының бейімділіктеріне, қабілеттері мен мүмкіндіктеріне диагностика жүргізу. Келесі кезеңде түлектерге кәсіптер әлемі және олардың талаптары туралы ақпарат беріледі.
Кәсіби бағдар беруші мұғалімнің ерекше рөлі – ол дайын жауаптар бермейді, бірақ жоғары сынып оқушысына кәсіби болашақтың жоспарын бірлесіп ойластыруды ұсынады. Егер баланың қабілеттерін диагностикалау қазірдің өзінде жүргізілсе және оның кәсіби қалауы жалпы белгіленсе, кәсіптік бағдарлаудың белсенді кезеңі басталады. Осы кезеңде жоғары сынып оқушысы кәсіптер әлемімен нақты мысалдармен танысады, сондықтан кәсіптік бағдар беру жұмысына жұмыспен қамту қызметінің мамандары да, жекелеген кәсіптердің өкілдері де тартылуы мүмкін. Жоғары сынып оқушысына мамандық туралы білуге көмектесіп қана қоймай, оны кәсіби қоғамдастықта қалыптасатын қарым-қатынас жүйесімен таныстыру маңызды. Кәсіптік бағдар беру жұмысы қалыптастырушы кәсіптік кеңес беру кезеңінде аяқталады, оның барысында кәсіптік мақсаттарға қол жеткізу жолдарын айқындау жүргізіледі. Білім беру ортасы белгілі бір атмосфераны, рухты, жайлылықты тудырады, оған адам ұмтылады. Бір жағынан, бұл оқыту мен тәрбиелеу әлеміндегі жеке тұлғаның өзін-өзі анықтау процесі, екінші жағынан, бұл кәсіби қалыптасу, кәсіби құзыреттілікті қалыптастыру процесі. Сондықтан оқушыларды инновациялық экономикадағы еңбекке, үздіксіз технологиялық білім алуға ынталандыруға, индустриялық өндірісте кәсіби мансап құруға мүмкіндік беретін осындай жағдай, білім беру ортасын құру қажет.
Кәсіптік бағдарлау жұмысының жүйесі бейіндік оқытудың құрылымы мен бағытын өзгертуді, мектептегі білім беру ортасын жаңа мазмұнмен және технологиялармен толықтыруды, еңбек тәрбиесі мен кәсіптік бағдарлаудың материалдық-техникалық базасын жаңғыртуды көздейді.
Мектепте кәсіптік бағдар беру бағдарламасын іске асыру оқушылардың мотивтері мен сыртқы орта жағдайларын талдау негізінде саналы таңдау жасау дағдыларын қалыптастыруға, оқушылардың қажеттіліктерін қанағаттандыруға бағытталуы керек. Сынып оқушыларының жеке басының дамуын кәсіби қасиеттерді жетілдіру тұрғысынан екі жүйенің өзара әрекеттесуі ретінде қарастыруға болады, олардың біріншісі – өзін-өзі реттеуге қатысатын жеке қасиеттердің жиынтығы, ал екіншісі-жасөспірімге сыртқы ортадан тікелей әсер ететін нәрсе-кәсіби өзін-өзі анықтауға көмектесуге бағытталған педагогикалық жағдайлар жүйесі.
Осылайша, жоғары сынып оқушыларын жұмыс нарығының жай-күйі туралы уақтылы хабардар ету және олардың кәсіби маңызды қасиеттерді интроспекциялау қабілетін қалыптастыру олардың одан әрі қызметінің сәттілігіне әсер етуі мүмкін. Ол үшін кәсіптік бағдар беру жұмысының түрлі бағыттары бар. Кәсіптік бағдар жоғары сынып оқушыларына кәсіби өзін-өзі анықтауға көмектесуге бағытталған жүйелі ғылыми-ұйымдастырылған қызмет ретінде түсініледі. Кәсіптік бағдар беру жоғары сынып оқушыларын мамандық таңдауға дайындайтын және мамандықтар әлемін анықтауға көмектесетін әртүрлі әлеуметтік институттардың қызметін қамтиды.
Секциялық отырыстарда ата-ананың баламен қарым-қатынас мәселелері де талқыланды.
