Жастар ресурстық орталығы «Кереғар діни ағымдардың қоғамға кері әсері» тақырыбында Шымкент медресе колледжінде кездесу ұйымдастырды.
Мақсаты - экстремизм мен терроризмнің алдын алу және жастарға рухани-адамгершілік тәрбие беру.
Кездесуге «Дін мәселелерін зерттеу орталығы» КММ-нің ақпараттық түсіндіру жұмыстарын ұйымдастыру және үйлестіру бөлімінің маманы Бексұлтан Жұмаханұлы және «Ақниет» ақпараттық-насихаттау және оңалту орталығының Шымкент қаласы бойынша филиал жетекшісі Тайтелиев Файзулла қатысты.
Дін өкілдері деструктивті діни ағымдардың алдын алу жолдары мен дін бағытындағы бірқатар ақпараттармен бөлісіп, кереғар діни ағымдардан сақтануға шақырды.
Құдайға шүкір, еліміз егемендігін алғалы етек-жеңімізді жиып, рухани дүниелеріміз түгенделуде. Ұлттығымыздың негізгі белгілері – дініміз бен діліміз, тіліміз қайта түлеп, жаңғыра бастады. Бұл ең әуелі Ұлы Жаратушы Алла тағаланың бізге деген сыйы деп ұғынуға тиіспіз.
Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының Шымкент қаласының бас имам орынбасары, магистр Мұхамеджан Естеміровтің айтуынша жалпы, ертеректегі ғұлама-ғалымдардың пайымдауынша, ел болып қалыптасу үшін бірқатар тіректердің болу қажеттілігі айтылады. Олар: діні, тілі, жері, тарихы, ұлттық тағамы, ұлттық салт-дәстүрлері мен әдет-ғұрыптары. Сондай-ақ, әр ұлттың өзіне тән ерекшелігі тағы бар.
Қазақ халқының ұлттық салт-санасы мен әдет-ғұрыптары Ислам дінімен тығыз байланысты. Дін мен ділдің, салт-сана мен шариғи ғұрыптардың өзара астасуы елдің бірлікте, ынтымақта өмір сүруіне негіз қалайды.
Қазақтың киелі топырағынан қаншама ғұламалар шықты. Аты әлемге мәшһүр, екінші ұстаз атанған әл-Фараби, ақын-шайыр, сопы Қожа Ахмет Иассауи, атақты ғалым Сүлеймен Бақырғани, т.б. Олар үлкен ғалым болумен қатар барлығы діннің аса білгір маманы да еді. Біз өскелең ұрпақ осындай ұлы адамдардың жерлесі болғандықтан, олардың атына кір келтірмеуге тиіспіз.
Жалпы, дін мен дәстүрдің өзара байланысы аса қажет. Қазақ халқының күнделікті тұрмыс тіршілігі, әрбір іс-әрекеті Исламмен астасып жатыр деуге толық қақымыз бар. Мәселен, қазақтың ең үлкен дәстүрлі тойларының бірі – шілдехана. Баланың дүниеге келуі – тек бір ғана отбасының емес, бүкіл ауылдың, елдің қуанышы болған. Бала – өмірдің қызығы. Атам қазақтан: «Балалы үй – базар, баласыз үй – мазар» деген аталы сөз қалған. Сондықтан да, ата-бабаларымыз сәби дүниеге келген кезде салт-дәстүр бойынша жаңа туылған нәрестеге арнап қой сойған.
Бұл дәстүр шариғатта «ақиқа» деп аталады. Ал қазақ салт-дәстүрі бойынша «қалжа» делінеді. Атаулары бөлек болғанымен негізгі атқаратын міндеттері бірдей. Яғни, туылған нәрестенің амандығы және де жаңа босанған әйелдің күш жинап, әлденіп алуына да пайдасы мол. Қалжаға «ақиқа» қойы ер балаға екі, не, бір қой соятын болған. Ал қыз балаға бір қой сойылған. Өйткені, ер бала қыз балаға қарағанда қомағайлау болатындықтан, (анасын көбірек емеді) екі қой сойылатындығы айтылады. Сонымен қатар, бұл үрдіс жаңадан босанған әйелдің аяқ-қолын бауырына алып, ыстық сорпа ішіп, өзіне-өзі келу мақсатында жасалады. Мұндай қамқорлық ертеңгі күнгі баланың дұрыс өсіп, қалыптасуына және әйелдің денсаулығы мықты болуына тигізер әсері көп. Ата-бабаларымыз босанған әйелді 40 күн бойына жылы үйде ұстап, ерекше күтім жасаған. Асыл дініміз Исламда да әйел босанған уақыттан бастап, 40 күн бойы бірқатар жеңілдіктер берілген. Яғни, етеккірі кезінде намаз оқымайды, ораза ұстамайды, күйеуіне жақындаспайды. Тағы бір мәселе – ақиқаға сойылатын малдың үкімі жайында. Сойылатын қойдың барлық жағынан алғанда семіз әрі күтімді болуы тиіс.
Қазақтың ең үлкен дәстүрлерінің бірі – шілдехана тойы да Ислам дінімен тығыз байланысты. Бұл дәстүр жаңа туылған баланың туылғанына қырық күн толғанда жасалады. Осы тұста шілдехана сөзінің қайдан шыққандығына тоқтала кетсек. Шілдехана сөзі парсы тілінен енген. Шил – «40», хана – «той» деген мағынаны білдіреді. Яғни босанған әйелге 40 күн толған күні ел жұрт жиналып, үлкен той жасап, нәрестені бесікке салады. Діни тұрғыдан айтар болсақ, босанған әйелге 40 күн аяқталған соң намаз оқып, ораза тұтуы, қажылыққа баруы, Құран кітабын ұстауға, күйеуімен жақындасуына рұқсат етіледі. Біздің қазіргі қоғамда, әртүрлі діндер мен түрлі өркениеттер тоғысқан тұста мұндай елдік, діндік дәстүрлер толыққанды сақтала бермеуі мүмкін. Немесе дінді ұстанғансып, ділдік дәстүрлерімізден қалып қоятын жағдайларға жол беріліп жатады. Керісінше, салт-дәстүрлерді ұстандым деп, діни қайшылыққа да орын берілетін кездер аз емес.
Жалпы, жоғарыда айта өткендей, дәстүрдің дінімізбен, діліміз дәстүрімізбен өзара астасып жатса нұр үстіне нұр.
Раббымыз өзінің кәләмі Құран кәрімде
Әй адам баласы! Шүбәсыз сендерді бір ер, бір әйелден (Адам, Хауадан) жараттық. Сондай-ақ бір-біріңді тануларың үшін сендерді ұлттар, рулар қылдық. Шынында Алланың қасында ең ардақтыларың тақуаларың. Шәксіз Алла толық білуші, әр нәрседен хабар алушы.( Хужурат, 13-аят) ,деп ұлт пен ұлысқа бөлінуді ұнатпайтынын анық көрсетіп,барша адам баласын ол хайырсыз кеуде қағудан қайтарды. Және де пайғамбырымыздың(Алланың оған игілігі мен сәлемі болсын) сүннетінде ондай жағымсыз іске жол жоқ екені көптеген оқиғалардан естіп те,оқып та жүрміз. Ауызы дуалы ақсақал-бабаларымыз құран мен сүннетке сай}Ынтымақ-бұзылмас қорған,Бірігіп еккен ағаш-орман~-,деп ұрпақтан ұрпаққа өсиет етіп қалдыра отыра,татулық пен бірлікке шақырған.
Ислам – махаббат пен татулық діні. Ислам өзгені менсінбей,өзін,өз ұлтын соқыр сезіммен жақсы көру және сол арқылы қоғамда түрлі алауыздық тудыруға шақыратын террорлық дін емес. Ондай болғанда ислам араб өлкесінен және соның ішінде Құрайыш тайпасынан ары шықпайтын еді. Байды кедеймен,ақты қарамен,ерді әйелмен тең құқылы етті. Сахабалар, табиғиндер және басқа да мұсылман бабаларымыз бірлік пен патшаға бойұсыну арқылы көптеген қамалдарды ала білді. Пайғамбырымыз (Алланың оған игілігі мен сәлемі болсын) «Үмметтім,үмметім», – деп жылап тұрып тәхәджут намазында дұға еткен. Үмметім деп! Арабым,қазағым,ханафилерім,шафиғилерім деп емес. Үмметім деп! Сол секілді өзге ұлтты дініне,тіліне,дәстүріне,әдеп-ғұрпына қарап өзіңді артық санау сүннетке қарама-қайшы!
Ислам атақты төрт ғұламаның ақидасымен,шариғат мәселесі бойынша өз дәлелдерімен келіп жетті. Фиқһ жағынан,ақида жағынан өзгеше болғаны үшін мұсылман бауырыңды айыптау қате мәміле жасау қате. Бәріміз Аллаға және оның пайғамбарларына,періштелеріне,кітаптарына,ақырет күніне,жақсылық пен жамандық Алладан екеніне иман келтірдік. Біз мұсылманбыз. 14 ғасырдан бері мұсылманбыз. Талай сынақ келді бұл далаға. Көп нәрседен айырылдық. Бірақ Алла иманымыздан айырмады.
Ислам-ол береке. Алтау ала болса ол берекеден айырылып қалуымыз бек мүмкін. Бөлінгенді бөрі жейді. Бөлінеміз деп тістегеннің аузында,ұстағанның қолында кетпейік деген сықылды мағынада әңгімелер айтты имамдар кездесу барысында.
